Δε γνωρίζω αν υπάρχει άλλο μυθολογικό σημείο της Πόλης στο οποίο θα ήθελα να φωτογραφηθώ τόσο πολύ, όσο στη μέδουσα της Βασιλικής Κιστέρνας.
Και για να το πω σωστά, στο Ανάποδο κεφάλι της Μέδουσας.
Λαογραφικό πνεύμα γαρ, γοητεύομαι από κάθε εθνο-ανθρωπολογικό στοιχείο σε οποιαδήποτε γωνιά του κόσμου. Έχοντας αφιερώσει χρόνια ολόκληρα να μελετώ τις επιστημονικές διαστάσεις που έχουν τα συστήματα Μαγείας σε κάθε λαό και εποχή, θα μπορούσα να αφιερώσω και όλη μου τη ζωή -δίχως υπερβολή το λέω- στη μαγική σκέψη του Ανθρώπου. Τόσο την έχω ερωτευτεί.
Την αναγνωρίζω, τη διαβάζω στη συμπεριφορά του άλλου, μπορώ να την προβλέψω.
Κατεβήκαμε τις σκάλες για τη μεγαλύτερη υπόγεια δεξαμενή νερού της Πόλης και η εικόνα μάς έκοψε την ανάσα. Οι εντυπωσιακές κολώνες άλλαζαν χρώματα από τους τεχνητούς φωτισμούς, δημιουργώντας ένα μαγικό τοπίο σαν της Μόρια ή αλλιώς Καζάντ-Ντουμ (για εμάς τους λάτρεις του LotR).
Περπατούσαμε στο αριστούργημα της βυζαντινής αρχιτεκτονικής και δε χορταίναμε τη μυστηριακή ατμόσφαιρα.
Το βλέμμα μου αναζητούσε το μαρμάρινο κεφάλι.
Κάποια στιγμή, σε μία στροφή, μού λέει ο Στεφανής “Να η δικιά σου”.
Οι περισσότεροι την προσπερνούσαν, έβγαζαν μία σέλφι κι έφευγαν.
Εγώ κοντοστάθηκα. Ανατρίχιασα. Την κοιτούσα μαγνητισμένη.
Γονάτισα να την παρατηρήσω.
Έβγαλε το κινητό και μ’ έβγαλε φωτογραφία
(τί τραβάει κι αυτός μαζί μου). Γύρισα και τον κοίταξα όλο ενθουσιασμό.
Ενθουσιασμό όχι για το υπέροχο γλυπτό αλλά για μία σκέψη που θα μπορούσε να συνοδεύει τέτοια έργα από τα βάθη των αιώνων:
Τα χέρια που την τοποθέτησαν και ο άνθρωπος που λειτούργησε ως decision maker δίνοντας την εντολή να μπει ανάποδα, ίσως επηρεάστηκε από τη λαϊκή πεποίθηση για έναν από τους βασικούς Νόμους της Μαγείας.
Η εφαρμογή του …ανάποδου συνιστά μία μαγική πρακτική με αποτροπαϊκή δύναμη απέναντι στις υπερφυσικές δυνάμεις.
Ακόμη και σήμερα εφαρμόζεται η σκέψη αυτή: στους γάμους που φορούν ανάποδα τα εσώρουχα, στο πέταλο κάποιες φορές που κρεμάται ανάποδα στην πόρτα του σπιτιού, σε μαντικές πρακτικές (βλέπε Κλήδονα) όπου κρατούν ανάποδα τον καθρέφτη.
Σε όλα τα σημεία εκείνα, χωρικά ή χρονικά, όπου λεπταίνουν οι γραμμές ανάμεσα στους δύο κόσμους και είμαστε ευάλωτοι απέναντι στις κακόβουλες υπερφυσικές δυνάμεις, καταφεύγουμε σε …ανάποδες εφαρμογές για να προστατευτούμε.
Κι εδά, κάτω από την επιφάνεια της γης, σε έναν χώρο μυσταγωγικό, είχα (άραγε?) μπροστά μου μία εφαρμογή του νόμου της Μαγείας.
Με το κεφάλι της Μέδουσας που είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το υδάτινο στοιχείο. Που πετρώνει όποιον την αντικρύζει κατάματα. Που κατ’ αυτό τον τρόπο βαλμένη, προστατεύει το πολύτιμο αγαθό των ανθρώπων.
Ή απλώς, θα μου πείτε, θα μπορούσε το κεφάλι να έχει τοποθετηθεί για πρακτικούς λόγους ανάποδα αν έχει πιο λεία επιφάνεια για σταθερότητα…
Λέω να κρατήσω την πρώτη σκέψη. Ανασαλεύει μέσα μου μιαν αρχέγονη ανάγκη για δυνάμεις πέρα από εμάς.
Άλλωστε οι παλιές ιστορίες είναι εκείνες που κινούν τα ν(ο)ήματα στον κόσμο.