Επιλογή Σελίδας
Ήμουν στον Ζαρό πριν 14 χρόνια, για λαογραφική έρευνα. Κατέγραφα παλιές ιστορίες και γητειές.
Από τις πρώτες γητειές που έμαθα ήταν η γητειά για τις μυρμηγκιές.
Συχνή δερματική πάθηση που ταλαιπωρούσε τον αγροτικό πληθυσμό της Κρήτης, οι μυρμηγκιές μέχρι και σήμερα εμφανίζονται σε διάφορα σημεία του σώματος. Κάποιες φορές επιμένουν παρά τις ιατρικές θεραπείες και για αυτό οι κρητικοί καταφεύγουν σε όσους γνωρίζουν τις παλιές αυτές γητειές.
Στο σημείο αυτό να υπογραμμίσουμε ότι οι γητειές δεν αντικαθιστούν την κλασική Ιατρική – παρακαλώ για αντίστοιχα ζητήματα να επισκέπτεστε τον γιατρό σας.
Προσφάτως μου ζήτησε μία κυρία τη γητειά. Και κάπως έτσι έψαξα να βρω εκείνη την πρώτη που είχα καταγράψει. Εξού και η φωτογραφία από τη λίμνη του χωριού.
Τη μοιράζομαι λοιπόν μαζί σας, όπως τη μοιράστηκε μαζί μου πριν από 14 χρόνια η κυρία Ελένη στον Ζαρό.
Η κυρία Ελένη δυστυχώς δεν είναι μαζί μας πια.
Έπαιρνε λοιπόν τρία μικρά κλαδάκια και τα κρατούσε όρθια στο χέρι της. Και ξεκινούσε:
“Δόξα Πατρί και Υιώ και Άγιο Πνεύμα.
Ο Άη Γιάννης και ο Άη Γιώργης
αδιάμαντος από την πόλη
στον Άγιο Τραπεζοφόρο φυτέψανε περιβόλι.
Μηλιά και δάφνη και μουρνιά.
Η μηλιά κι η δάφνη ν’ ανθεί και η μουρνιά να ξεραθεί
να ξεριζωθεί, να βγει από τον πάτο.
Ανε φύτρωσε Δευτέρα, να μη βγάλει την ημέρα
Ανε φύτρωσε την Τρίτη, από τον δούλο του Θεού -τάδε- να λείπει
ανε φύτρωσε Τετάρτη, να ξεραθεί να ξεριζωθεί να σπάσει
ανέ φύτρωσε την Πέμπτη, να ξεραθεί να ξεριζωθεί να πέσει
ανε φύτρωσε Παρασκευή, να ξεραθεί, να ξεριζωθεί
να σκορπίσει, να χαθεί
να μη φτάξει άλλη Παρασκευή
ανε φύτρωσε Σαββάτο, να ξεραθεί να ξεριζωθεί από τον πάτο,
να μη φτάσει άλλο Σαββάτο
ανε φύτρωσε Κυριακή, να ξεραθεί να ξεριζωθεί από ‘κει
να πάει στον πάτο της θάλασσας, να βρει ψάρι να φάει
κι από τον δούλο του Θεού -τάδε- να λείπει.
Περαστικά του/τζη.”
Το λένε 3 φορές και κάθε φορά σταυρώνουν με ένα ξυλάκι από τα τρία.
Η ευχή διαβάζεται Τρίτη, Πέμπτη, Σάββατο.
Δύο φορές την ημέρα, πρωί και βράδυ.
Έχω συγκεντρώσει και άλλες παραλλαγές από διάφορα χωριά και ηλικιωμένους του τόπου μας. Σε μία παραλλαγή, ξεκινούν να λένε τη γητειά και να ρίχνουν ένα – ένα τα ξυλαράκια στο πάτωμα, στον στίχο του ξεριζώματος.
Ξέρετε άλλες Γητειές της Κρήτης για τις μυρμηγκιές;
Να τις προσθέσουμε στον φάκελο που έχω καταθέσει στο Υπουργείο Πολιτισμού για να εντάξουμε τις Γητειές της Κρήτης στην UNESCO, στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Και να υπενθυμίσω ότι μπορείτε να καλείτε ελεύθερα φίλους σας στην ομάδα του Facebook “Γητειές της Κρήτης”.
Όσο περισσότεροι μπορούν να μου δώσουν πληροφορίες, τόσο περισσότερο ενδυναμώνουμε την πρωτοβουλία!